DEEL 2

(foto 3373a) De brug gezien vanaf het vliegdek, met in het midden de toegang tot de brug en mast vanaf het vliegdek.

(foto 3361) De open brug van de Doorman QH1 met enkele officieren. We zien de opstaande wand met glaspanelen tegen de wind, de spreekbuis, het kompas en geheel links een soort van ‘achteruitkijk spiegel’.
Foto ontvangen van Rinus Verschuren.

De open brug verheugde zich in het bezit van een kleine kaartenbak en een spreekbuis naar de roerganger die bij de telegrafen enige dekken lager stond. Gelukkig toonde een wijzer de roeruitslag, zodat men tenminste niet van alles verstoken was.

Woensdag 20 maart 1946 reewacht in het Gare Loch.
Het schip ligt afgemeerd op boei F in het Gare Loch gelegen boven Greenock. Via het nauw van Rhu heeft het Gare Loch verbinding met Firth of Clyde waaraan Greenock is gelegen. Het schip blijft hier gemeerd.

(foto 4859) Het vliegkampschip Hr.Ms. Karel Doorman op de boei afgemeerd in het Gare Loch.

De indienststelling.

Op woensdag 20 maart 1946 werd in het Gareloch het ex HMS Nairana in dienst gesteld als Hr.Ms. Karel Doorman. De commandant van HMS Nairana de commandeur Le Mare ging en ktz. A. de Booy kwam en vanaf dat moment was hij commandant van het grootste schip der Koninklijke Marine, met als nieuwe naam Hr.Ms. Karel Doorman. Het schip moet nu ook nog bemand worden met speciaal opgeleidde bemanningsleden. Het vliegdienstpersoneel ging oefenen op de vliegbasis Fearn in Noord-Schotland. Men had daar de omstandigheden aan boord zo nauwkeurig mogelijk nagebootst, kompleet met ´batsman´. Men oefende daar met de Firefly, voor de meesten tot voor kort nog een onbekend toestel. Ook het grondpersoneel werd daar ´losgemaakt´op dit vliegbedrijf en type vliegtuig, want zij vormen een onmisbare schakel in het bedrijf. De totale bemanning zal ongeveer uit 700 man gaan bestaan inclusief het vliegdienstpersoneel.
Op 20 maart 1946 stelden wij het schip in dienst, de driekleur werd gehesen. Nu was het zaak het personeel wegwijs te maken en de nodige voorraden te laden. Onze chef machinekamer vermoedde dat één der schroeven ernstig was beschadigd, dat zou volgens een onzer Schotse stokers in de Clyde zijn geschied. Wij moesten dus dokken hetgeen in de Marinebasis te Rosyth kon geschieden.
 

Het eerste volledige verslag in dit scheepsjournaal:

Woensdag 20 maart 1946 in Gare Loch.
11.30 uur hijsen vlag, geus en wimpel. Nemen schip over van Cdr. Le Mare, Royal Navy. Toespraak door de commandant kapt. ter zee, A. de Booy. Na afloop indelen brand- en lekindeling BB kwartier. 12.00 uur middagschaften. 13.15 uur aanvang werkzaamheden. 14.00 uur brand- en lekdienst oefening voor BB kwartier. 14.45-15.00 uur munitie laden, 4” oefengranaten. 16.00 uur vastwerken. Geven gelegenheid tot passagieren. 16.30 uur theewater. 17.00 uur wachtsvolk, zieken en gestraften. Indelen brandpiket. 19.45 uur avondappel aan boord. 19.59 uur wacht opzetten. Bij zonsondergang halen vlag neer; ontsteken ankerlichten. 21.00 uur bij avondronde g.b. Bij ronde ten 23.35 g.b.
HW en DW van donderdag 21 maart 1946.
Gedurende de nacht en bij rondes brandwacht g.b. 06.30 uur overal. 07.00 uur ochtendschaften. Bij zonsopgang ankerlichten doven.

De navolgende verslagen zijn ingekort.

Dinsdag 23 april 1946.
Liggen gemeerd op boei F met twee kettingen. 12.45-14.00 uur laden van verschillende goederen. 13.30 uur los nemen van 1 ketting, die 15.00 uur los is, maken SB anker gereed om te vallen. 15.50 uur meerrol op post, los nemen van 2e ketting. 16.00 uur MK stoomklaar. 16.20 ontmeren van de boei met behulp van sleepboot. Stomen door het Gare Loch met loods aan boord en via de Firth of Clyde naar zee. Varen van het Gare Loch naar Rosyth aan de Firth of Forth, gaan over op zeewacht.
 

Op 23 april 1946 verlieten wij Gareloch en ankerden temidden van vele andere schepen ter rede van Greenock. Wij moesten daarbij de, tengevolge van de sterke stroom, strak staande ankerkettingen van deze schepen ontwijken, hetgeen mij wel deed realiseren dat er een groot verschil was tussen het manoeuvreren met mijn vorige commando, een fregat, en het tienmaal zo grote vliegdekschip waar ik vanaf de brug het voorschip niet kon zien, terwijl de brug geheel aan stuurboordzijde was gebouwd.


De eerste vaart onder Nederlandse vlag.

Op dinsdag 23 april 1946 vertrok het schip uit de Gareloch via de Firth of Clyde om voor anker te gaan op de rede van Greenock. Er bleek echter schade aan een van de schoeven te zijn ontstaan en daarom moest er eerst nog gedokt worden op de marinebasis te Rosyth.
De route naar Rosyth liep door de Pentland Firth, maar voordat wij zover waren begonnen de moeilijkheden door een hevige storm. Het schip slingerde hevig en de in de hangar gedeponeerde voorraadkisten werden levendig.

(foto 4403) De ex HMS Nairana als Hr.Ms. Karel Doorman in de Schotse wateren.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

(foto 4404)  Hr.Ms. Karel Doorman koerste verder door de Schotse wateren.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

Donderdag 25 april 1946.
06.45 uur passeren de Firth of Forth brug en komen te 07.55 uur uur ten anker in de Firth of Forth, gaan over op reewacht.

(foto 4398)  Hr.Ms. Karel Doorman koerst op de Forth brug af.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

Donderdag 2 mei 1946.
07.52 uur anker op en stomen de Firth of Forth rivier af. 08.15 uur aftrap meerrol. 08.23 passeren onder de Firth of Forth brug. 08.35 wisselen optische seinen met Hr.Ms. Soemba. Varen van Rosyth naar Scapa Flow, gaan over op zeewacht.

(foto 2671) Hr.Ms. Soemba.

(foto 4401) De mast met radar op het eiland nadert de Forth brug, waar juist op dat moment een trein gebruik van maakt. Zonder problemen koerste de Doorman onder de Forth brug door.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

Vrijdag 3 mei 1946.
05.45 uur arriveren bij de ingang van Loch Eribol nabij de plaats Durness en varen het Loch binnen. 06.15 uur ten anker voor BB anker, gaan over op reewacht. 20.00 uur anker op en stomen Loch Eribol weer uit op weg naar Scapa Flow, gaan over op zeewacht.
 

(foto 3378) Hr.Ms. Karel Doorman bij avond in het Loch Eribol, in de omgeving van Durness in Noord Schotland.
Foto ontvangen van Rinus Verschuren.

(foto 3362) Het Loch Eribol heden en in kleur.

Zaterdag 4 mei 1946.
05.47 uur varen Scapa Flow binnen en passeren de ‘boom’. 08.13 uur ten anker in Scapa Flow, gaan over op reewacht.

(foto 4863) Scapa Flow, een baai van de Orkney Islands, het noordelijkste deel van Schotland. In deze baai nog vele wrakken van oorlogsschepen uit WOII.

Zondag 5 mei 1946.
10.45 uur stoomklaar. 10.55 uur anker op en stomen Scapa Flow uit. 11.27 uur passeren de binnen ‘boom’. 11.49 uur passeren de buiten ‘boom’. Varen van Scape Flow naar Rosyth, gaan over op zeewacht.

Maandag 6 mei 1946.
07.00 uur ankerrol op post. 07.30 uur komen ten anker voor de Firth of Forth. 10.10 uur MK op een half uur stoomklaar ivm de sterk toenemende wind. 11.10 uur hijsen motorkotter en vangen aan met calibreren. 21.45 uur calibreren beëindigd. Blijven voor anker.

(foto 4399) De Forth brug nabij Rosyth, welke de oevers van de Firth of Forth met elkaar verbindt.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

De eerste dokbeurt.

Woensdag 8 mei 1946.
05.15 uur ankerrol op post, indraaien anker tot 30 vadem. 05.30 uur stoomklaar, anker op. Stomen naar Rosyth Dockyard. 07.45 uur loods aan boord. 08.05 maken voor 2 sleepboten vast en gaan 08.10 uur door de sluizen. 08.15 uur maken nog 2 sleepboten vast achter. 08.45 gaan het dok nummer 1 binnen. 09.10 uur dokdeuren worden gesloten.

(foto 4459) Zicht op de marinehaven in Rosyth, mogelijk vanaf Hr.Ms. Karel Doorman. Op de voorgrond een vliegkampschip en verder nog enkele schepen van de Royal Navy.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

(foto 4447) Enkele jannen, waaronder Martin den Butter, poseren bij het SB schroefblad van de Doorman.
Foto ontvangen van Martin den Butter.

(foto 5447) Hr.ms. Karel Doorman QH-1 in het dok voor herstellen van de schroef.

Donderdag 23 mei 1946.
16.30 uur plaatsen wachten in compartimenten met buitenboord afsluiters. Water wordt het dok binnen gelaten.

Vrijdag 24 mei 1946.
08.00 uur verlaten het dok en varen op aanwijzing loods naar de ankerplaats. 09.00 uur ten anker op de rivier voor Rosyth, meerrol bedankt.MK blijft binnen half uur stoomklaar. 16.15 uur anker op. 16.30 uur vallen BB anker om aanvaring te voorkomen. 16.45 uur indraaien anker. 17.00 uur stomen naar de degaussing range. 17.30 uur stoppen beide motoren en nemen degaussing officier aan boord en varen over de range. 18.00 uur vervolgen varen over de degaussing range. 18.55 uur  degaussing beëindigd. 19.00 uur degaussing officier van boord en vervolgen met koers 075. varen van Rosyth naar Milford Haven, gaan over op zeewacht.

Nadat een nieuw schroefblad was aangebracht kwamen wij in de Firth of Forth ten anker bovenstrooms van de Poolse kruiser Pitatko, terwijl verder benedenstrooms de hoge brug zichtbaar was, beide oevers van de Firth verbindende. Er stond een sterke eb, wij moesten dus draaien en onmiddellijk na het passeren van de Pool stuurboord uitdraaien teneinde een droogte gemarkeerd door een boei te ontwijken en dan vlug weer op de oude koers komen zodat de brug in het midden kon worden genomen, alwaar de hoogte voldoende zou zijn voor het doorlaten van onze hoge radarantenne.Zonder geluk vaart niemand wel en tegen mijn verwachting gleed zelfs de radarantenne onder de brug door.
 

Zondag 26 mei 1946.
16.45 uur zicht van Douglas Head. 17.30 uur gaan ten anker in Douglas Bay ivm bezoek aan boord van Engelse marine officieren. 19.33 uur anker op en varen de baai uit koers 220.

(foto 4874) Douglas Head

(foto 3371) Nog even genieten van de zee, straks gaat het echte werk beginnen als de Fireflies zijn opgevlogen.
Foto ontvangen van Rinus Verschuren.