 |
|
|
||||||||||||||
|
||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||
|
|
 |
|
|
||||||
|
Op deze pagina aanvullende informatie mbt mijn vroegere woonplaats Nieuwe-Tonge op het eiland Goeree- en Overflakkee. Na de waternoodsramp van 1953 mijn jeugd doorgebracht in mijn ouderlijk huis in de Ds. Van Baerlestraat en weer later op het Europaplein te Nieuwe-Tonge.
1. Oosterscheldekering; 2. Zeelandbrug; 3. Brouwersdam; 4. Haringvlietdam; 5. Grevelingendam; 6. Nieuwe-Tonge; 7. Krammersluizen; 8. Philipsdam. Foto ontvangen van Jaap de Moor.
Ds. Van Baerlestraat. Caspar van Baerle, ook wel Barlaeus geheten, was in 1608 gedurende een viertal jaren predikant in deze gemeente. Later werd hij achtereenvolgens professor in de logica en in de wijsbegeerte. Hij was zeer bevriend met Constantijn Huijgens en één der hoofdpersonen van de Muiderkring. Vooral verwierf hij bekendheid als redenaar en dichter in het Latijn.
Biografie De ouders van Barlaeus waren Caspar van Baerle en Cornelia Eerdewijns. De vader van Barlaeus was griffier in Antwerpen. Toen deze stad door de Hertog van Parma werd ingenomen, vertrok het gezin naar Zaltbommel. Barlaeus was toen één jaar oud. Barlaeus' vader overleed in 1595, als rector aan de Latijnse school. Van Baerle werd predikant aan de Leydsche hoogeschool. In 1608 werd hij hervormd predikant in Nieuwe-Tonge, op het eiland Goeree-Overflakkee. Hij bleef daar vier jaar, totdat hij in 1612 werd aangesteld als onderregent van het Staten Collegie te Leiden. Vanaf 1617 werd hij ook hoogleraar in de logica te Leiden. Van Baerle koos in de hevige kerkgeschillen van die tijd de zijde van de Remonstranten. Tijdens de Synode van Dordrecht werd deze leer veroordeeld, waarop Van Baerle in 1619 als onderregent en hoogleraar werd ontslagen. Hij probeerde in zijn levensonderhoud te voorzien door privélessen te geven en gedichten te schrijven. Deze werden uitgegeven door de gelijkgezinde uitgever Basson. Hij volgde een opleiding in de geneeskunde en promoveerde tot doctor in Caen. Hij bleef echter nog steeds wijsbegeerte in Leiden onderwijzen. In 1641 werd hij hoogleraar in de wijsbegeerte en welsprekendheid aan de sinds kort opgerichte Athenaeum Illustre te Amsterdam. Daar beoefende hij de redenaarskunst in het Latijn. Zijn redevoeringen werden vaak in druk uitgegeven. Zijn poëzie-werken, in het bijzonder zijn Latijnse poëzie, stonden hoog aangeschreven. Hij maakte een verhandeling die het beroemde portret van cartograaf Willem Blaeu uit 1622 begeleidde. In 1622 vertaalde hij de beschrijvingen van Antonio De Herrera over de Antillen en in 1627 maakte hij de tekst voor een klein formaat atlas van Jodocus Hondius met 30 kaarten van Italië. In 1647 maakte hij een verzameling met talrijke belangrijke kaarten en platen over de gebieden in Brazilië van het Nederlandse koloniale imperium uit die tijd. Een voorbeeld van zijn toespraken stamt uit september 1638. Maria de Medici bezocht de stad Amsterdam, en werd onthaald op een toespraak door Van Baerle. Al eerder werd het Athenaeum Illustre, de voorloper van de Universiteit van Amsterdam, in 1632 geopend met een rede van Van Baerle getiteld "Mercator sapiens" (de wijze koopman), die ging over de relatie tussen wetenschap en koopmanschap. Van Baerle was lid van de Muiderkring. Hij was zeer bevriend met P.C. Hooft. Men denkt dat deze vriendschap bekoelde en Barlaeus leed aan ernstige depressies en waanbeelden. Het vermoeden bestaat dat hij zelfmoord pleegde door in een put te springen, omdat hij dacht dat hij van stro was, en in brand stond. Barlaeus werd begraven in de Nieuwe Kerk op de Dam in Amsterdam. Het grafschrift werd geschreven door Joost van den Vondel en luidt: Hier sluimert Baerle neffens Hooft. Naar hem vernoemd Het Amsterdamse Barlaeus Gymnasium (gevestigd aan de Weteringschans) is naar Barlaeus genoemd, evenals de Amsterdamse Van Baerlestraat. Ook in Nieuwe-Tonge herinnert de Van Baerlestraat aan Barlaeus, die hier predikant was. Andere straten in Nieuwe-Tonge: Florisstraat De heerlijkheid Grijsoord, waar Nieuwe-Tonge deel van uitmaakt, werd in 1284 door Graaf Floris V verkocht aan Aelbrecht van Voorne. Grijsoord was toen nog een onbedijkte gorsplaat. Generaal Snijdersstraat G.J. Snijders (1852-1939) werd in Nieuwe-Tonge geboren. Gedurende de Eerste Wereldoorlog was hij opperbevelhebber van de Land- en Zeemacht. Hij heeft tal van (militaire) onderscheidingen ontvangen. Met enige regelmaat bezocht hij zijn geboortedorp. Hertog Jan van Beierenlaan Hertog Jan van Beieren heeft op 17 februari 1420 Grijsoord in twee helften in erfpacht uitgegeven, de ene helft werd Oude-Tonge (aanvankelijk Nieuwe-Tonge geheten) en de andere Nieuwe-Tonge (aanvankelijk Nieuwekerk in Grijsoord geheten). Frank van Borselenstraat Frank van Borselen, de vierde echtgenoot van Jacoba van Beieren, heeft ook een rol gespeeld in de vroege geschiedenis van Nieuwe-Tonge. Op 14 juni 1465 had in zijn tegenwoordigheid de beëdiging plaats van de leenmannen van Grijsoord. Dit was een college van 7 personen, ook wel genoemd Mannen Crimineel, die met de baljuw de rechtspraak verzorgden. Verolmestraat Ter herinnering aan de in de Tweede Wereldoorlog omgekomen J.A. Verolme, alsook in verband met de grote betekenis in de wereld van de scheepsbouw van de in Nieuwe-Tonge geboren Cornelis Verolme. Enkele straatnamen mbt de watersnoodramp in 1953: Europaplein Deze straatnaam houdt verband met de hulp vanuit Europa na de watersnoodramp. Finlandplein Hier staan 13 houten woningen, die na de watersnoodramp zijn geschonken door Finland. Helicoptèreplein Bij de watersnoodramp heeft men door de inzet van helicopters vele mensenlevens kunnen redden. Brandweerplein Ter nagedachtenis aan de omgekomen brandweerlieden tijdens de reddingswerkzaamheden bij de Watersnoodramp.
|
