Op deze pagina gegevens en foto’s met betrekking tot de in dienststelling van Hr.Ms. Karel Doorman op 28 mei 1958 na een grondige verbouwing en modernisering van bijna drie jaar. Ook de pers besteedde de nodige aandacht aan dit gebeuren. Er zijn de nodige stukken tekst overgenomen uit de verhalenbundel, samengesteld door Arie Hoog. Deze verhalenbundel, met stukken uit de pers en verhalen van oud opvarenden, was samengesteld ter gelegenheid van de reunie van Hr.Ms. Karel Doorman in 2004.

Algemeen Dagblad 1958  (door Barend Maaskant)

DE KAREL DOORMAN IN DE STEIGERS

(samenvatting)

   Onze verwachtingen waren hoog gespannen toen wij aan boord gingen van de Karel Doorman waar de verbouwing en modernisering hun voltooiing naderden. Als wij eerlijk zijn dan heeft dit urenlange bezoek een flinke teleurstelling opgeleverd, omdat die langdurige kruip-in en sluip-door klauterpartij geen volledig beeld opleverde. Voor ons tenminste niet.
   Gelukkig wel voor kapitein ter zee H.van Oostrom Soede, de commandant van het vliegkampschip, en voor de heer H.L.D.Keetbaas, die voor de werf Wilton Fijenoord verantwoordelijk was voor de uitvoering,voor zover die aan de werf opgedragen was, want gedeelten van het omvangrijke werk werden verzorgd door de Koninklijke Marine.
   Beiden hebben ons geduldig geholpen om dit beeld te verduidelijken. 28 mei dan is de Karel Doorman op een maand na drie jaar aan de werf geweest. Het leek bijna ondoenlijk te beschrijven welke ingewikkelde problemen in die tijd moesten worden opgelost.
   Want om nu alleen te zeggen, dat dit vliegkampschip thans voorzien is van een hoekdek en van een stoomkatapult, is te simpel gesteld. Cijfers spreken een wat duidelijker taal, zoals het verwerken van een kleine 2000 ton staal,het aanbrengen van circa 250 km. nieuwe electrische kabel en meer dan 100 km. pijpleidingen in doorsnee variërend van 3mm tot 40 cm. Tijdens de sloop kwam er een kleine 500 ton staal af en was de Doorman niet maar dan een kale romp.
   Het eiland - de plaats aan stuurboord, waarop zich het dekhuis boven het vliegdek verheft - werd vergroot (150 ton staal). De mast en schoorsteen verrezen, secties werden bevestigd voor het nieuwe vliegdek, dat met de scheepsas een hoek van achtenhalve graad maakt en er werd begonnen aan de constructie van de nieuwe katapult, waarmee na grondig oefenen elke halve minuut een vliegtuig afgeschoten kan worden.

(foto 5315) Alle Hens aangetreden op vernieuwde vliegdek bij de indienststelling.

   Vele honderden mensen hebben meegewerkt aan de herboren Karel Doorman. Buiten de Verenigde Staten is een dergelijke volledige modernisering nog nooit binnen 3 jaar volbracht. Binnenkort krijgt de Kon.Marine dus de beschikking over een carrier met een hoekdek. De Karel Doorman is dan van deze grootte het tweede vliegkampschip ter wereld, dat daarmee is uitgerust. Het zusterschip - de Canadese Bon Adventure - ( HMCS Bonaventure) was het eerste.
   Het voordeel van een hoekdek is de grotere veiligheid bij het oplanden. Bij het maken van een slechte landing of missen van de vangkabels kunnen de vliegtuigen nu doorstarten,wat voorheen onmogelijk was vanwege de geparkeerde vliegtuigen op het voordek welke beschermd werden door de dubbele barrier van staaldraad.
   Het veiliger landen wordt tevens verkregen dank zij de nieuwe landingsspiegels en nylon vangnetten. Met deze hulpmiddelen wordt eveneens de kans op schade aan de vliegtuigen aanzienlijk verminderd. Verder wordt gebruik gemaakt van deklandingds-radar die tot dusverre alleen op enkele moderne Engelse schepen in gebruik is. De nieuwste door Philips ontwikkelde radarapparatuur aan boord acht men zelfs beter dan die op de grootste Amerikaanse carriers.
   Aan de accommodatie voor de opvarenden is veel verbetering aangebracht. Voor de korporaals en manschappen is op dit gebied de grootste vooruitgang gemaakt. Voorheen sliepen zij in hangmatten en door gebrek aan ruimte zelfs in gangen en werkplaatsen.Thans is voldoende ruimte gemaakt om hen een eigen vast bed te geven zij het drie- en gedeeltelijk vier-hoog. Dit is ten koste gegaan van de eet- en woonverblijven, het z.g. "Bakkensysteem". Daarom is het “Cafetariasysteem” ingevoerd hetgeen echter de onderlinge saamhorigheid der "Bakken" iets vermindert. Ondanks de aanzienlijke toeneming van apparatuur is de vergroting van de waterverplaatsing verbluffend gering. Voorheen 19.300 ton en thans wordt zijgeschat op 19.700 ton. De diepgang is in volledig geladen toestand met nog geen meter toegenomen, door gebruikmaking van plastic en lichte metalen. We moeten allemaal nog goed wennen en op elkaar inspelen. Ook het schip moet nog inslingeren op allerlei nieuwigheden.
   Daarom eerst nog even naar Portsmouth waar de stoomkatapult moet worden uitgetest d.m.v. "Deadloads". Grappig gezicht deze deadloads. Lijkt op een ouderwetse kinderwagen zonder kap, met een gewicht tussen de 6 en 17 ton heb ik me laten vertellen. Deze kinderwagen wordt op de katapult geplaatst en in afschiet- positie gebracht. Een Engelsman die blijkbaar een hoge functie bekleed in deze"kinderwagenbranche", wat hem niet is aan te zien want hij heeft een normale werkmansoverall aan, staat aan de zijkant van de deadload. Hij aait nog even langs de zijkant en slaat vervolgens een fles drank ( champagne ?) kapot alsof hij een schip te water laat.

(foto 5314) Groeten tijdens het hijsen van de vlag. Opnieuw voert de Doorman weer de Nederlandse driekleur na de indienststelling. Op de achtergrond de Wilton-Fijenoord villa.

   In feite gebeurt er ook zoiets want na deze ceremonie schiet men het gevaarte de haven in, die voor deze gelegenheid is vrijgemaakt van allerlei levende en niet levende opstakels. Via een drijvende kraan wordt de "kinderwagen" weer aan boord gehesen en gaat het tafereel weer beginnen. Nu echter zonder champagne. En het lukt allemaal naar tevredenheid. Je kan tenslotte niet voorzichtig genoeg zijn want als de "Doorman" echt gaat varen staat op de plaats van de kinderwagen een vliegtuig.
   We gaan nog even terug naar Schiedam voor het ondergaan van garantie-werkzaamheden en het ondergaan van Zomerverlof. Na het zomerverlof gaan we uitgerust en bruingebrand (niet allemaal want je haalt wel onmiddellijk vliegtoelage-figuren eruit) aan het werk want de katapult moet ook worden uitgeprobeerd met echte vliegtuigen z.g. Flying-trials.
   Dat gebeurt in het Engelse Kanaal door Engelse piloten. Dat zijn van die waaghalzen die je voor zulke gelegenheden kan inhuren. Gebeurt in de filmindustrie ook de z.g. "Stand-in".
   Op 10 september krijgt Lt. Woodward een taart aangeboden omdat hij de eerste was die op de "Doorman" een landing met een straaljager uitvoerde. Een maand later ,we waren ondertussen nog even naar Den Helder geweest voor een kleine onderhoudsbeurt, werd hetzelfde gedaan door Hoofd vliegdienst Kltz.vl. P.van Waart gevolgd door de commandant van Squadron 860; Ltz,vlieger der 1 e kl. A.H.Hagdorn. Verder tot 30 nov. wat oefenen in de buurt van Portsmouth waarbij het voor Ltz.vl. H.J.Uurbanus op 5 nov. een bijzondere dag was want hij voerde toen de 5000 ste deklanding uit.
   Dat zal hem die avond "Achteruit" best een deel van zijn vliegtoelage gekost hebben. Zoals te doen gebruikelijk want er is aan boord altijd wel een reden om iets te vieren zoniet dan wordt die reden wel gecreëerd. Maar dan die 30e november –over creëren gesproken - St.Nikolaasfeest in de hangaar. De Goed Heiligman wordt zoals dat hoort door de commandant ontvangen en naar zijn plaats begeleid. Het bleek echter niet de "echte" te zijn want de "echte" kwam even later de hangaar binnen. Deze verontschuldigde zich omdat hij nog eerst even langs de Meteo was geweest om te zien hoe het "weer" voor de terugreis was. De confrontatie tussen beide Sinten liep nog net niet uit de hand doch de "MP" moest er wel aan te pas komen om de pseudo Sint onder grote hilariteit af te voeren naar de "knijp". Vele opvallende figuren werden ook nu weer op het "matje" geroepen en kregen waar nodig op onmilitaire wijze onder uit de zak of verdwenen daar in. Tegenwoordig zegt men: "Moet kunnen" maar dat kon toen ook al.
   Begin december liggen we in Rottterdam en wordt alles in gereedheid gebracht voor het vertrek op 13 januari 1959 naar Amerika en de Ned.Antillen. Doch we gaan eerst nog even genieten van het winterverlof.

(foto 3404) Ceremonieel aan dek van Hr.Ms. Karel Doorman bij de in dienststelling op 28 mei 1958 aan de kade van de werf Wilton-Fijenoord te Schiedam.
Foto ontvangen van Rinus Verschuren.

Uit de NRC van 29 mei 1958.

De Karel Doorman weer in dienst gesteld.

   Op de werf WILTON-FIJENOORD te Schiedam is woensdag het verbouwde vliegkampschip Karel Doorman wederom in dienst gesteld. Dit gebeurde op dezelfde dag waarop tien jaar geleden het vliegkampschip van de Britse marine door de Nederlandse marine werd overgenomen.
   De plechtigheid geschiedde op het achterdek van de Karel Doorman onder een voor dergelijke gebeurtenissen gebruikelijk ceremonieel.
   Nadat de vlagofficier materieel, schout-bij-nacht W.J. Kruys, een woord van dank had gericht aan allen die deze verbouwing in drie jaar tijds verricht hadden, stelde hij het schip in handen van de commandant zeemacht in Nederland, schout-bij-nacht G.B. Fortuyn.
   De laatste droeg de aangewezen commandant van de Karel Doorman, kapitein ter zee H. van Oostrom Soede op, het schip in dienst te stellen, hetgeen door het voorhijsen van de Nederlandse Driekleur en de Geus geschiedde.
   Nadat door de Marinierskapel der Koninklijk Marine het volkslied ten gehore was gebracht, sprak de commandant van het zojuist in dienst gestelde vlaggeschip der Koninklijke Marine de bemanning toe.

(foto 1813) De vernieuwde Doorman aan de kade van de werf, gereed om door slepers verhaald te worden naar de “Boompjes” bij het Noorder-eiland. Afgemeerd op de boeien aldaar zal het schip vaarklaar worden gemaakt. Achter op het dek is reeds de Avenger     U-27 geplaatst die zal worden gebruikt om de dekparty vertrouwd te maken met de ‘handling’ aan boord van dit type vliegtuig. De bemanning staat aangetreden over bakboord. Aan de achterzijde zien we reeds twee sleeptrossen strak staan van de slepers naar het halfdek.
Foto ontvangen van Tom Kruys.

(foto 1813a) Detail uit vorige foto 1813.

(foto 1819) Een sleper bij de achterzijde van de Doorman.
Foto ontvangen van Tom Kruys.

(foto 1371) Twee slepers van de werf Wilton-Fijenoord aan de achterzijde.

(foto 1814) De vernieuwe Doorman verlaat de werf van Wilton-Fijenoord, getrokken door verschillende slepers.
Foto ontvangen van Tom Kruys.

(foto 1814a) Drie slepers aan de boegzijde van de Doorman, de “Slipway”, de “DrydockIV” en de ‘Wilton 5”

(foto 1820) De Doorman is los van de kade bij de werf, nog even draaien en dan op weg naar de oude ligplaatst bij de “Boompjes” en de Willemsbrug.
Foto ontvangen van Tom Kruys en Frits Hofman (foto 1739).

(foto 1820a) Detailopname van de “Drydock IV”

(foto 1815) De Doorman met aangetreden bemanning op weg naar de “Boompjes”. Het stuurboord anker hangt al lager (in noodgeval snel kunnen laten vallen)
Foto ontvangen van Tom Kruys.